Een hoogbejaarde vrouw was al vele jaren dement. Haar inwonende dochter (ook bepaald niet meer piep) verzorgde haar tot op het laatst thuis. Na moeders dood kleedde ze haar chic aan in een koningsblauw jasje, een sierlijke wijde rok, donkere kousen en lange handschoenen.
Dat vergde veel van haar, ze was zó vreselijk moe van al die jaren intensief zorgen!
Toen moeder nog “goed” was had ze bepaald dat ze zonder poespas gecremeerd wilde worden.
Haar zoon had toch behoefte aan iets van ceremonieel. “Ik wil haar de laatste eer bewijzen.” Aanvankelijk zouden alleen hij, zijn vrouw en tienerdochter meegaan naar het crematorium.
Maar toen het zo ver was ging iedereen mee, óók zijn zus, haar kinderen en schare kleinkinderen.
Het werd een prachtig spontaan ritueel. Ik legde bij hen thuis uit wat er ging gebeuren op het crematorium: de baar naar een pleintje bij de crematieruimte brengen, naar binnen rijden en daarna de kist in de oven voeren. Ik benadrukte dat elk van hen per stap van het proces kon kiezen tot waar ze mee wilden gaan.
Toen inspecteerde ik met de kleintjes de rouwauto. Zo'n wagen zie je immers zelden van binnen! Daarna hielpen al hun handjes om de kist in de auto te tillen.
Normaal gesproken loop ik alléén voor de auto uit bij het vertrek; nu liepen de zoon en zijn tienerdochter plechtig naast me tot het einde van de laan.
Bij het crematorium liep de hele groep rond de baar en iedereen ging mee naar binnen.
De medewerkster legde het invoerproces nog een keer zorgvuldig uit. Allen wilde er bij blijven. Ze kregen ruim tijd voor een laatste groet, voor de eerste tranen en voor troostgebaren van de groten.
Na afloop waren er nog veel meer tranen, allicht…. Daarna ging het groepje samen naar een restaurant voor bakkies troost.
Deze familie gaf hun moeder en oma dus toch het afscheid dat ze zelf niet nodig vond maar natuurlijk wel verdiende!
Het pleintje Op Rusthof bij de crematieruimte